در این میان اگر بتوان با کاهش بخشی از هزینه این خدمات بهای تمام شده پروژه هایی که با نیات خیر مردم بنا می شوند را کاهش داد ضمن انگیزه بیشتر سرمایه گذاران و خیران برای مشارکت در این خصوص می توان کیفیت این پروژه ها را نیز تضمین کرد.

بخشی از این مهم با تدبیر جمعی از مهندسان در خیریه امام علی (ع) اصفهان تحقق یافته است. این اقدام بویژه در مقطعی که متاسفانه عده ای با زیر پا گذاشتن اصول حرفه ای مهندسی بدیهی ترین اصول مورد نیاز در نظارت و اجرا را رعایت نمی کنند و یا به پدیده ای چون امضافروشی روی آورده اند قابل تحسین است.

مجمع مهندسان خیّر امام‎علی (ع) با هدف ارایه تمام خدمات مهندسی مورد نیاز برای افراد بی‎بضاعت، حمایت از طراحی و اجرای طرح‎های عمرانی در مناطق محروم، کمک به طراحی و اجرای پروژه‎های مساجد، حسینیه‎ها و ساختمان‎های عام‎المنفعه، شناسایی مناطق محروم و کمک به اتمام طرح‎های نیمه‎تمام عمرانی آن مناطق در سال 1390 تشکیل شده است.

گفت و گوی قدس آنلاین با مهندس برزو اصفهانی؛ مدیرعامل خیریه امام علی نگاهی گذرا دارد به چرایی و چگونگی فعالیت های مهندسانی که بانی امری خیر آن هم با نگاهی نو شده اند.

• حضور مهندسان در عرصه فعالیت های عام المنفعه چه اهمیت و ضرورتی دارد؟

حضور و مشارکت در امور خیر بر اساس آیات و روایات دینی ما به مهندس و غیر مهندس ربطی ندارد؛ بلکه مهم آن است که با سهیم شدن در این امور، فرهنگ خیر اندیشی در میان قاطبه مردم جامعه گسترش یابد ضمن آنکه این موضوع از مصادیق امر به معروف نیز بشمار می رود. امروز در میان هر جامعه حرفه ای با توجه به نوع نگرش و ویژگی های آن جامعه متخصصانی حضور دارند که می توانند بستر این تفکر را بیش از پیش فراهم کنند. گاهی حتی وقتی نگاه مردم به برخی از اقشار تیره و تار است، این نوع حرکت ها می تواند نگاه بدبینانه به این گروه های حرفه ای را تغییر دهد. گرچه نیت خیران تغییر این نگاه نیست. نیت خیران باید قربه الی الله باشد. اگر غیر از این باشد انجام فعالیت های خیریه ارزش چندانی نخواهد داشت.

• نخستین گام ها برای شکل گیری خیریه مهندسان چگونه برداشته شد؟

پیش زمینه های اولیه نوع کاری که با یاری و لطف خدا آن را شروع کردیم حدود 6 سال پیش تحقق پیدا کرد. آن زمان به این نتیجه رسیدیم که بخشی از ساخت و سازهایی که در کشور انجام می شود، از پول های خُرد مردم و از کمک های مردمی صورت می پذیرد. اما اتفاقی که در این حوزه رخ می دهد این است که گاهی از این منابع بخوبی بهره برداری نمی شود و نتیجه هزینه این پول ها، اجرای مناسب و صحیح پروژه ها نیست؛ پس چنانچه ما بتوانیم این پول ها را که به افراد مختلف با نیات خیراندیشانه کمک می شود در مسیر اجرای مناسب هدایت کنیم این مهم، خود یک خدمت محسوب می شود. بنابر این باید باید متخصصان و مهندسانی را گرد هم جمع می کردیم تا بتوانند با پذیرش مسوولیت طراحی و اجرای پروژه ها امکانی را فراهم کنند تا پول هایی که مردم به امر خیر اختصاص می دهند بدرستی هزینه شود. برای مثال شما ممکن است مسجدی را ببینید که ظاهراً خیلی خوب ساخته شده است ولی در واقع از کیفیت لازم برخوردار نیست حال آنکه ممکن است در آن از مصالح و نیروی انسانی یکسانی در مقایسه با پروژه های مطلوب تر استفاده شده باشد.

• پس بنابر این فعالیت های این مجموعه " اجرایی " نیست؟

بله. مهندسان در این مجموعه خدمات مهندسی را ارایه می دهند و فعالیت های اجرایی ندارند. در اصفهان خیریه ای به نام امام محمد باقر (ع) وجود دارد. حدود ده تا دوازده خیریه دیگر هم در کنار این خیریه فعالیت می کنند. خیریه ای وجود دارد که به بخش زندان ها خدمت ارایه می کند. یا خیریه هایی به، ایتام، تامین جهیزیه، درمان، قرض الحسنه و ... می پردازند. خیریه ای نیز به نام مسکن سازان امام جواد (ع) در موضوع مسکن فعالیت می کند.

خیریه امام علی(ع) عهده دار ارایه خدمات مهندسی و ارایه مشاوره، انجام طراحی در بخش های تاسیسات مکانیکی، برق، سازه، معماری و همچنین نظارت مکانیکی، برق، سازه و معماری است. این خیریه، بر اجرا نظارت می کند ولی کار اجرایی انجام نمی دهد. یعنی عهده دار انجام امور خیریه در بخش نرم افزاری است.

• ممکن است به چند نمونه از کارهایی که در این حوزه انجام داده اید اشاره کنید.

مددجویان این خیریه شامل افرادی هستند که قرار است ساخت و سازهایی تا 200 متر مربع را انجام دهند. البته ما مرکز خیریه ای را سراغ داریم که مجموعه هایی 3 تا 4 هزار متری را در بخش درمانی و فرهنگی برای خود احداث می کند تا از طریق آن ساختمان، خدمات مختلفی را به جامعه ارایه دهد. علاوه بر این خدمات مهندسی را به مساجد و یا به جانبازان و ایثارگران ارایه می دهیم.

در حال حاضر حدود 600 مهندس و متخصص در بخش خدمات مهندسی در حوزه آزمایشگاه، نقشه برداری و نظارت مشغول به خدمت هستند. اقدام دیگری که به تازگی آن را در بحث طراحی و محاسبه، نظارت و اجرا با نام مهندسان استان اصفهان آغاز کرده ایم طرح توسعه بیمارستان حجه ابن الحسن (عج) بویژه در بخش قلب باز است. این اقدام نخستین فعالیت اجرایی ماست تا پس از ارایه خدمات نرم افزاری در این عرصه نیز قدم برداریم.

• فعالیت های این خیریه صرفاً محدود به کلانشهر اصفهان است یا مناطق محروم دیگر را هم شامل می شود؟

نه محدودیتی در این خصوص وجود ندارد؛ برای مثال تا امروز در زرین شهر و شاهین شهر فعالیت اجرا و نظارت داشته ایم. پس از آنکه حوزه فعالیت های خود را به شهرستان های مختلف ارایه دادیم این فعالیت ها را در روستاها نیز گسترش خواهیم داد. بد نیست بدانید خیریه مهندسان امام علی (ع) طی 5 سال گذشته حدود 800 هزار متر مربع در بخش های گوناگون خدمات مهندسی خود را از 42 متر مربع تا 5 هزار متر خدمت ارایه کرده است.

• 42 متر مربع!؟

بله؛ ما به تازگی کاری را به مساحت 42 متر در 2 طبقه برای توسعه ساخت داشتیم. این ملک که در یکی از مناطق ضعیف اصفهان قرار گرفته، متعلق به مددجویی است که می خواهد برای فرزندش 2 اتاق 5/18 متری در گوشه حیاط خانه 80 متری اش احداث کند.

• چقدر این خدمات با مقیاس محدود اهمیت دارد؟

مسوولیتی که در پروژه های کوچک تر وجود دارد هیچگونه تفاوتی از نظر حقوقی با پروژه ای 10 هزار متری ندارد. برای مثال اگر مصالح خوبی در آن بکار نرود و یا از نظر فنی بخوبی طراحی و اجرا نشود چنانچه اتفاقی در این ساختمان رخ دهد مثلاً کارگری از همان طبقه اول سقوط کند و دچار حادثه شود هیچ تفاوتی در موضوع حقوقی آن وجود ندارد. گرچه متاسفانه هر چه کار کوچکتر می شود محدودیت های اجرایی بیشتری وجود خواهد داشت.

• از حیث درجه اهمیت، امور خیریه در بخش خدمات و حوزه نظارت چه تفاوتی با کارهای اجرایی و یا فعالیت هایی  شبیه حضور مهندسان اردوهای جهادی دارد؟

نمی توان این دو را با یکدیگر مقایسه کرد. در حقیقت ما نمی توانیم خود را تافته جدا بافته ببینیم. کار آن خیریه در جای خود و این خیریه هم  در جای خود ارزشمند است. این مساله مثل همکاری اعضای یک تیم ورزشی است که تمامی آن برای موفقیت باید وظیفه خود را به بهترین شکل انجام دهند. در یک سازمان هم، حتی اهمیت نگهبان درِ ورودی در جایگاه خودش از بالاترین مقام سازمان کمتر نیست. بنابر این نمی توان اهمیت کار عده ای را که سقف خانه ای را ترمیم می کنند تا در زمستان بر روی صاحب آن خراب نشود دستکم گرفت.